Ngày 19/1/2022, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch 14/KH-UBND thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật; hoà giải ở cơ sở; xây dụng xã, phường, thị trấn đạt chuẩn TCPL trên địa bàn tỉnh Cà Mau năm 2202. Mục tiêu của kế hoạch nhằm nâng cao nhận thức pháp luật, giáo dục ý thức tôn trọng, tuân thủ và chấp hành pháp luật; đồng thời tháo gỡ mâu thuẫn, tranh chấp, vướng mắc, kiến nghị trong thi hành pháp luật trên địa bàn cấp xã. Việc TCPL của người dân ở cơ sở còn góp phần nâng cao trách nhiệm của cán bộ, công chức cấp xã trong thực thi công vụ; cải thiện điều kiện tiếp cận thông tin pháp luật, phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL), hoà giải ở cơ sở, giải quyết thủ tục hành chính, phát huy dân chủ ở cơ sở của cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Năm 2021, có 7/8 xã, thị trấn của huyện Năm Căn và 12/12 xã, thị trấn của huyện Thới Bình được công nhận đạt chuẩn TCPL theo Quyết định số 619/QÐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ quy định về xây dựng xã, phường, thị trấn đạt chuẩn TCPL và Thông tư số 07/2014 của Bộ Tư pháp. Thông qua việc thực hiện tiêu chí TCPL, đánh giá, công nhận xã, thị trấn đạt chuẩn TCPL giúp chính quyền cấp xã kịp thời đề ra các giải pháp khắc phục hạn chế trong tổ chức thi hành pháp luật, nâng cao hiệu quả hoạt động, tăng cường thực hiện dân chủ, tiếp cận thông tin, PBGDPL tại cơ sở; cũng như khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong việc TCPL, nâng cao nhận thức pháp luật trong cán bộ và Nhân dân, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu xây dựng xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM), xã NTM nâng cao.

Tuy nhiên, năm 2022, tiêu chí đánh giá xã, thị trấn đạt chuẩn TCPL nâng lên so quy định trước đây, nhất là về tiêu chí có mô hình điển hình về PBGDPL và hoà giải ở cơ sở. Hầu hết các xã, thị trấn chưa xây dựng được hình thức, mô hình PBGDPL hiệu quả, chủ yếu là ghi danh mô hình của từng ngành như “Nông dân với pháp luật”, Câu lạc bộ “Tuổi trẻ với pháp luật”, hoặc các mô hình của ngành công an... Một số xã tuy có các mô hình PBGDPL đang hoạt động nhưng không thường xuyên, liên tục, thiếu đánh giá hiệu quả.

Từ đầu năm đến nay, trên địa bàn huyện Năm Căn hoạt động hoà giải ở cơ sở còn hạn chế, tỷ lệ hoà giải thành chỉ đạt 68%. Ðối với xã đang xây dựng NTM nâng cao như xã Hàng Vịnh thì tỷ lệ hoà giải thành chỉ đạt 67% và vẫn chưa xây dựng được mô hình hoà giải cơ sở hoạt động có hiệu quả. Ðối với huyện Thới Bình có 2 xã đang xây dựng xã NTM nâng cao và xây dựng huyện NTM năm 2022 nên gặp khó khăn, do tiêu chí chuẩn TCPL là tiêu chí mới được đưa vào Bộ tiêu chí xây dựng xã NTM nâng cao và huyện NTM giai đoạn 2021-2025, tỷ lệ hoà giải thành của toàn huyện là 84%, riêng xã Trí Phải là 63%.

Theo bà Phạm Thị Ngọc, Phó giám đốc Sở Tư pháp, Trưởng đoàn kiểm tra công tác xây dựng xã, phường, thị trấn đạt chuẩn TCPL, việc đánh giá, công nhận xã, thị trấn đạt chuẩn TCPL thời gian qua thiếu chặt chẽ, chưa thực chất. Việc đánh giá chủ yếu được thực hiện bằng văn bản lấy ý kiến, chưa tổ chức họp hội đồng đánh giá đầy đủ. Do đó, kết quả đánh giá, tự chấm điểm các tiêu chí, chỉ tiêu của các xã, thị trấn có nội dung còn chung chung, thiếu cơ sở chứng minh cho các điểm số tự chấm hoặc điểm trừ. Công tác chỉ đạo, kiểm tra của UBND cấp huyện, cấp xã từng lúc chưa sâu sát, chưa thường xuyên. Sự phối hợp của các ban, ngành liên quan cấp huyện, cấp xã trong phụ trách các tiêu chí, chỉ tiêu xây dựng xã, thị trấn đạt chuẩn TCPL chưa được thường xuyên, chặt chẽ, còn tình trạng giao hẳn cho công chức tư pháp.

Sau chuyến kiểm tra thực tế tại 2 huyện Năm Căn và Thới Bình, bà Phạm Thị Ngọc kiến nghị: “Chủ tịch UBND các huyện cần chỉ đạo nâng cao chất lượng hoạt động của Hội đồng đánh giá chuẩn TCPL của huyện. Bên cạnh đó, cần hướng dẫn thực hiện hình thức, mô hình PBGDPL, đảm bảo tính hiệu quả, được duy trì thường xuyên, liên tục tại cơ sở. Xây dựng mô hình điển hình về PBGDPL và mô hình điển hình về hoà giải ở cơ sở hoạt động có hiệu quả được công nhận theo tiêu chí TCPL của xã NTM nâng cao. Hỗ trợ kịp thời, đầy đủ kinh phí hoạt động hàng tháng cho các tổ hoà giải; có giải pháp nâng cao tỷ lệ hoà giải thành trên địa bàn”.

Có thể thấy, việc xây dựng xã, phường, thị trấn đạt chuẩn TCPL có vai trò quan trọng. Nhiệm vụ cấp bách hiện nay chính là nâng cao nhận thức của cấp uỷ, chính quyền các cấp về ý nghĩa, tác động của công tác xây dựng, đánh giá chuẩn TCPL, trên cơ sở đó xác định cụ thể trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị liên quan, UBND các cấp trong việc xây dựng xã, phường, thị trấn bảo đảm đạt chuẩn TCPL cho người dân gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương. Ðặc biệt, phải làm tốt công tác tuyên truyền, PBGDPL, hỗ trợ kinh phí, cơ sở vật chất cho các hoạt động bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ PBGDPL, hoà giải cơ sở... để nâng cao điều kiện TCPL của người dân tại cơ sở gắn với xây dựng NTM./.

Nguồn baocamau.com.vn