Nội dung này đã được bổ sung, làm rõ tại tại  Thông tư số 06/2021/TT-TTCP ngày 01/10/2021 của Thanh tra Chính phủ để khắc phục vấn đề mà Thông tư số 05/2014/TT-TTCP chỉ quy định là “Trong trường hợp cần thiết…”, mà không chỉ rõ trường hợp nào là cần thiết phải thu thập thông tin, tài liệu để phục vụ cho việc ban hành Quyết định thanh tra, tất cả chỉ phụ thuộc vào ý chí chủ quan của Thủ trưởng cơ quan thanh tra nhà nước, Thủ trưởng cơ quan thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành. Chính điều này, trong thực tế có rất nhiều Đoàn thanh tra không thực hiện việc thu thập thông tin, tài liệu để phục vụ cho việc ban hành Quyết định thanh tra, đã ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng hiệu quả của Đoàn thanh tra.

Tại khoản 1, Điều 14 Thông tư số 06/2021/TT-TTCP khẳng định việc thu thập thông tin, tài liệu để chuẩn bị thanh tra là bắt buộc, thay vì chỉ thực hiện khi cần thiết. Cụ thể:

“1. Trước khi ban hành Quyết định thanh tra, căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền quản lý nhà nước của mình, Thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước, Thủ trưởng cơ quan thanh tra nhà nước, Thủ trưởng cơ quan thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành (gọi chung là Người có thẩm quyền ra quyết định thanh tra) chỉ đạo thu thập thông tin, tài liệu để phục vụ cho việc ban hành Quyết định thanh tra trên cơ sở đề xuất của Thủ trưởng cơ quan, đơn vị dự kiến chủ trì cuộc thanh tra”.

Đồng thời, tại khoản 2, Điều 14 cũng đã quy định và hướng dẫn một cách cụ thể việc thu thập thông tin, tài liệu để chuẩn bị thanh tra, đó là:

“ a) Yêu cầu cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi thẩm quyền thanh tra báo cáo theo Đề cương yêu cầu cung cấp thông tin, tài liệu theo Mẫu số 04 ban hành kèm theo Thông tư này;

b) Khi cần thiết và được Người có thẩm quyền ra quyết định thanh tra đồng ý bằng văn bản thì người được giao thu thập thông tin, tài liệu làm việc trực tiếp với cơ quan, tổ chức, đơn vị dự kiến là đối tượng thanh tra”.

Sau khi thu thập thông tin, tài liệu, người được giao thu thập thông tin, tài liệu có trách nhiệm báo cáo kết quả bằng văn bản với Thủ trưởng cơ quan, đơn vị mình và Người có thẩm quyền ra quyết định thanh tra theo quy định và đề xuất cụ thể nội dung, đối tượng, thời kỳ, thời hạn thanh tra.

Bổ sung quy định “Việc thu thập thông tin, tài liệu để chuẩn bị thanh tra là bắt buộc” có ý nghĩa quan trọng trong việc ban hành Quyết định thanh tra nói riêng và hoạt động thanh tra nói chung, từ đó chất lượng, hiệu quả của cuộc thanh tra sẽ được nâng lên trong thời gian tới.

Phạm Thảo